Thờ cúng tổ tiên từ lâu đã trở thành một nét đẹp trong văn hoá uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Cùng với các đồ thờ cúng quan trọng khác như bát hương, bộ ngũ sự, tam sự, đèn dầu cũng trở thành vật phẩm không thể thiếu, mang trong mình nhiều ý nghĩa tâm linh và phong thuỷ sâu sắc.
Trong văn hóa thờ cúng của người Việt, ngọn đèn trên bàn thờ được coi là một vật phẩm phong thủy đặc biệt, mang ý nghĩa linh thiêng và không thể thiếu. Câu hỏi liệu nên chọn đèn dầu hay đèn điện để thắp sáng trên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ Phật đã trở thành một đề tài đáng suy ngẫm, bởi nó gợi lên sự kết hợp giữa truyền thống và nhu cầu hiện đại.
Ý nghĩa của đèn thờ trong không gian thờ cúng
Trong các nghi lễ thờ cúng, ngọn đèn không chỉ có tác dụng chiếu sáng mà còn tượng trưng cho ngọn lửa linh thiêng, tượng trưng cho sự kết nối giữa con cháu và tổ tiên, giữa thế giới vật chất và tâm linh. Đèn thờ giúp mang lại sự ấm áp, trang nghiêm, đồng thời làm tăng vẻ tôn kính và thiêng liêng cho không gian. Theo quan niệm phong thủy, ngọn đèn còn biểu trưng cho năng lượng tích cực, thu hút những điều tốt lành và bảo vệ gia đình khỏi những năng lượng xấu.
Đèn dầu, cùng với những đồ thờ cúng quan trọng khác như bát hương, bộ ngũ sự, tam sự, là vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ, mang trong mình những ý nghĩa tâm linh và phong thủy sâu sắc. Vì vậy, đèn dầu thường được đặt trang trọng trên bàn thờ gia tiên trong mỗi gia đình, cũng như bàn thờ Phật ở đình, chùa, để duy trì ngọn lửa, thắp hương trong các dịp giỗ chạp, cúng lễ.
Ngọn lửa từ đèn dầu được ví như ánh sáng của ngọn hải đăng, chiếu rọi cho tổ tiên tìm về, độ trì cho con cháu, hay như sợi dây kết nối giữa cõi âm và cõi dương. Điều này thể hiện rõ qua nghi thức thắp hương trong các dịp lễ, ngày rằm, mùng 1, khi đèn dầu được thắp sáng, nén hương được thắp lên, bát hương nghi ngút khói, thể hiện lòng mong ước của con cháu, cũng như mời tổ tiên về hưởng lộc và phù hộ bình an cho gia đình.
Trong phong thủy, ngọn lửa từ đèn dầu được coi là pháp khí giúp ngăn ngừa sự quấy phá của ma quái, xua đuổi vong linh, bảo vệ không gian thờ cúng luôn thanh tịnh và bình an. Điều này cũng giúp gia chủ được che chở, bảo vệ, giữ gìn sức khỏe dồi dào và sự nghiệp thuận lợi, phát đạt.
Đặc biệt, đèn dầu thờ còn đại diện cho yếu tố Hỏa trong ngũ hành. Nhờ vai trò này, đèn dầu giúp bàn thờ hội tụ đủ 5 yếu tố Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, từ đó cân bằng phong thủy, mang lại bình an và phúc lộc cho gia đình.
Với những ý nghĩa sâu sắc như vậy, đèn dầu thờ trở thành một vật phẩm thờ cúng vô cùng quan trọng. Chính vì thế, vị trí đặt đèn dầu trên bàn thờ đúng cách là vấn đề được nhiều người quan tâm, tìm hiểu để thực hiện chính xác.
Trong văn hóa tâm linh của người Việt, ngọn đèn thờ là một phần quan trọng trên bàn thờ.
Ngọn đèn thờ xuất hiện trên bàn thờ gia tiên thể hiện sự tưởng nhớ của con cháu đối với ông bà cha mẹ của mình, là cầu nối giữa người còn sống và người đã khuất, là cầu nối giữa thế giới hữu hình và thế giới vô hình với nhau.
Chúng ta dễ dàng nhìn thấy đèn dầu thờ ở đình, chùa hay ở bàn thờ tại gia trong gia đình… Đèn dầu xưa được đặt ở những nơi thiêng liêng như trên bàn thờ để giữ cho ngọn lửa được sáng mãi không tắt và giữ lửa thắp hương trong các dịp lễ đặc biệt như giỗ chạp…
Bởi người ta quan niệm rằng ánh sáng từ ngọn đèn thờ sẽ soi sáng cho tổ tiên có thể đi đúng đường để trở về gặp con cháu. Ngoài ra, trong Phật Giáo, ánh sáng chân lý này sẽ giúp các linh hồn được giải thoát về cõi Cực Lạc.
Ngọn lửa đèn dầu trên bàn thờ gia tiên là nơi giữa lửa châm lửa cho việc thắp hương cầu nguyện mong được sự phù hộ độ trì của con cháu. Khi thành tâm và nguyện cầu, chúng ta sẽ được đền đáp và phù hộ.
Trong phong thủy, ngọn đèn thờ đại diện cho Hỏa, đảm bảo cho bàn thờ đủ 5 yếu tố ngũ hành. Điều này sẽ giúp gia chủ được phù hộ và hưởng nhiều phúc lộc từ các vị thần thánh, tổ tiên.
Ý nghĩa của việc đặt đèn dầu đúng vị trí
Việc thờ cúng có nghiêm túc không phải được đo bằng mâm cao cỗ đầy hay tiền bạc mà khi nhìn vào thờ cúng, chúng ta phải cảm nhận được sự trang nghiêm, gọn gàng và sạch sẽ. Bên cạnh đó, việc sắp xếp bàn thờ gia tiên cũng ảnh hưởng lớn đến vận mệnh. Đèn dầu có ý nghĩa tốt đẹp nhưng không phải đặt ở đâu cũng có thể đảm bảo giữ được đúng vai trò của nó.
Một bàn thờ gia tiên có đèn đầu được đặt đúng cách và các đồ cúng khác bố trí đúng nguyên tắc, hợp phong thuỷ sẽ giúp cho bàn thờ thêm phần gọn gàng, cũng như thể hiện sự thành tâm của con cháu. Khi làm tốt điều này vừa giúp người đã khuất cảm thấy hoan hỷ, vừa phù hộ cho gia chủ được may mắn, bình an.
Hướng dẫn cách đặt đèn dầu trên bàn thờ
Vị trí đặt đèn dầu trên bàn thờ phải đúng cách thì mới đón được nhiều bình an, tài lộc. Dưới đây là một số những nguyên tắc giúp bạn sắp xếp đồ thờ hợp lý:
Bàn thờ 1 đèn dầu
Đối với bàn thờ có kích thước nhỏ, để tránh gây cảm giác chật chội, gia chủ có thể lựa chọn 1 cây đèn dầu.
Với số lượng 1 cây, gia chủ không cần phải thiên vị đèn dầu để bên nào bởi đèn sẽ được đặt đối xứng với lọ hoa, hoặc nậm rượu, bởi đèn ko nên đặt quá gần các đồ thờ có hành thủy. Đèn dầu cũng có thể đặt vị trí gần với bát hương để tăng hành hỏa cho bát hương.
Bàn thờ 2 đèn dầu
Nếu bàn thờ có kích thước đủ rộng, gia chủ có thể mua 1 cặp đèn dầu. Đèn dầu thờ được đặt cân xứng ở 2 bên so với bát hương gia tiên.
Điều này vừa giúp cho gia chủ tiện lợi trong việc thực hiện nghi thức thờ cúng mà còn giữ đúng văn hoá truyền thống.
Đồng thời, bạn nên chú ý kéo cặp đèn về phía 2 cạnh của bàn thờ, sao cho khi thắp lửa, nguồn ánh sáng có thể tỏa đều ra bàn thờ.
Lưu ý khi đặt đèn dầu trên bàn thờ
Sau khi đã nắm được vị trí đặt đèn dầu trên bàn thờ, gia chủ cũng cần quan tâm đến những lưu ý dưới đây:
-Gia chủ cần quản lý chặt chẽ và sử dụng an toàn nguồn nhiệt, nguồn lửa khi thắp đèn, thắp hương.
-Bố trí đèn dầu trên bàn thờ một cách hợp lý. Những vật liệu dễ cháy không được để gắn với đèn thờ để tránh lửa bị thổi lan ra các vật liệu.
-Sử dụng ống thuỷ tinh che chắn khi đốt hương nhằm chắn gió cuốn tàn lửa qua các khu vực khác.
-Sau khi thực hiện xong các nghi thức cúng bái, gia chủ có thể tắt đèn để đảm bảo an toàn.
Nên dùng đèn dầu hay đèn điện trên bàn thờ?
Đèn dầu thờ giúp không gian thờ thêm phần ấm cúng và mang những ý nghĩa phong thủy cũng như văn hóa dân gian. Đèn dầu truyền thống khi phát ra ánh sáng từ lửa sẽ giúp tỏa nhiệt ra không gian khiến cho bàn thờ trở nên ấm cúng hơn. Ngọn lửa từ đèn dầu giúp không gian thờ tự trở nên ấm áp hơn.
Việc sử dụng đèn dầu trên bàn thờ mang lại không khí ấm cúng và chứa đựng những giá trị phong thủy và văn hóa truyền thống. Ánh sáng mềm mại từ ngọn lửa đèn dầu tạo nên không gian ấm áp, đặc biệt là trong không gian thờ cúng. Nó giúp tăng cường không khí trang nghiêm và linh thiêng.
Nếu bạn sử dụng đèn dầu trên bàn thờ, hãy đảm bảo rằng bạn sử dụng đèn dầu chất lượng tốt, đặt đèn dầu ở vị trí an toàn, và bảo quản đèn đúng cách để đảm bảo an toàn.
Trong khi đó, đèn điện trên bàn thờ chỉ mang lại ánh sáng trên bàn thờ, không thể thay thế được yếu tố Hoả. Tuy nhiên, hiện nay đa phần mọi người ít sử dụng đèn dầu đi nhiều và thay thế vào đó là đèn điện kết hợp với ngày rằm, mùng một, lễ, tết…
Đèn điện trên bàn thờ mang lại ánh sáng ổn định và có tính tiện ích. Tuy nhiên, ánh sáng của đèn điện không thể thay thế được yếu tố hoả trong thờ cúng.
Vậy nên, sự chọn lựa giữa đèn dầu và đèn điện trên bàn thờ phụ thuộc vào giá trị và sở thích của mỗi gia đình. Đối với những người coi trọng giá trị truyền thống, đèn dầu là sự lựa chọn lý tưởng. Ngược lại, đèn điện có thể là phương án tối ưu cho những người muốn kết hợp giữa hiện đại và tiện ích trong thờ cúng hàng ngày.